Dla kogoś, kto kocha wino, takie miejsca są spełnieniem marzeń. Dla całej reszty to okazja, aby zrozumieć, o co w tym świecie chodzi i złapać winnego bakcyla. Bo gdzie, jak nie tutaj kosztować wybornych win, gdzie, jak nie tutaj zarazić się pasją do nich, gdzie indziej rozbudzić i realizować swoje zamiłowanie w tym kierunku… Właśnie tutaj – witamy w Vila Nova de Gaia.
Nie ma co ukrywać, że do Porto przyjeżdża się m.in. po to, aby spróbować jak najwięcej wyśmienitych win. Dla tych, co jeszcze nie wiedzą, nie chodzi tu o żadne imprezowanie czy podobne sprawy ( pamiętaj: pij mniej, ale lepiej, czyli sięgaj po lepszą jakość ). W Porto ( choć oczywiście nie tylko tutaj ) degustujemy w pełnym tego słowa znaczeniu, a przekraczając most Dom Luis I, mamy ku temu mnóstwo okazji i trafiamy zarazem do cudownego świata – świata fascynującego porto rzecz jasna.
Vila Nova de Gaia to miasto w dystrykcie Porto położone po drugiej stronie rzeki Douro. Jego największą atrakcją są oczywiście cellary producentów porto, ale warto też poświęcić chwilę i pospacerować wąskimi uliczkami starej części Vila Nova de Gaia. Możemy natknąć się tam na klimatyczne knajpki, bary, sklepiki. Gaia to też dobre miejsce do podziwiania panoramy Porto i to zarówno z poziomu nadbrzeża, jak i z wyższej perspektywy – drugiej kondygnacji mostu Dom Luis I. Udajcie się na punkt widokowy Miradouro da Serra do Pilar oraz do parku Jardim do Morro ( pisałem o tym tutaj ). Widoki są bezcenne, a zachody słońca spektakularne. Koniecznie pójdźcie też na zakupy do El Corte Ingles. To centrum handlowe, gdzie w podziemiach znajdują się świetne delikatesy i doskonale zaopatrzona enoteka z szerokim wyborem przede wszystkim portugalskich win ze wszystkich regionów ( o tym również wspominałem w poście pod powyższym linkiem ). Warto zajrzeć też do WOW – World of Wine. To innowacyjna, kulturalna przestrzeń, która łączy świat wina z regionalną historią, gastronomią i modą. Znajdziecie tu sześć tematycznych muzeów, restauracje, kilka sklepów, szkołę wina i różne wystawy.
W Vila Nova de Gaia nie można jednak uciec od tematu porto i w ogóle win z Douro. To prawdziwy raj do degustacji w pełnym tego słowa znaczeniu i w idealnych warunkach. W zasadzie wszystkie znane marki porto mają tu swoje siedziby, ale znajdziemy też kilku mniejszych producentów. Ważne jest, aby przed przybyciem tutaj, mieć pewien plan, kogo chcemy odwiedzić, gdyż możliwości jest naprawdę sporo. Dobre przygotowanie na pewno ułatwi sprawę i nie będziemy podejmować decyzji w ostatniej chwili. Jeśli macie swoich ulubionych producentów, to w Gaia warto ich odwiedzić. Poza wielkimi graczami, polecam też rozejrzeć się za mniej znanymi markami, gdyż można zostać pozytywnie zaskoczonym szczególnie, gdy nie mieliśmy jeszcze kontaktu z ich winami.
Poniżej przedstawiam kilku wytwórców, których zdecydowanie trzeba wziąć pod uwagę będąc tam na miejscu. Wszystkich wymienionych odwiedziłem osobiście i nie żałuję żadnego degustowanego kieliszka porto. Wy też z pewnością nie będziecie rozczarowani. Możecie umówić się na zwiedzanie piwnic połączone z degustacją lub wpaść jedynie na sam tasting. Wybór należy do was.
1. Quinta do Noval
To absolutnie obowiązkowy adres nie tylko w Vila Nova de Gaia, ale też w samej Dolinie Douro. Odwiedziłem ich w obu lokalizacjach i o tym producencie napiszę więcej w osobnym poście. Teraz tylko sygnalizuję, iż nie wyobrażam sobie, aby będąc w Gaia tutaj nie zajrzeć. Czeka na was świetna obsługa plus doskonałe porto i wytrawne Douro DOC do degustacji. To marka sama w sobie i więcej w tym temacie już wkrótce.
2. Kopke
Kopke znajdujący się obok Quinta do Noval, to marka słynąca przede wszystkim z tawny i colheity. To też podobno najstarszy dom porto założony w 1638 roku przez Nicolau Kopke i jego syna. Początkowo Kopke sprzedawał wino, ale nie produkował go sam, winnice nabył nieco później stając się niezależnym producentem. Kopke należy obecnie do grupy Sogevinus. W Douro odwiedziłem należącą do nich posiadłosć Quinta São Luiz położoną w połowie drogi między Peso da Régua i Pinhão. O Kopke i ich flagowej winnicy też napiszę więcej, gdy będę wspominał o quintach w samym Douro. Będąc w Vila Nova de Gaia pamiętajcie, aby tego producenta również wpisać na swoją listę.
3. Calem
Kolejna marka wykupiona przez Sogevinus. Calem to popularny producent oferujący solidną jakość swoich win. Firma powstała w 1859 roku i obecna jest na wielu rynkach. Dobrej jakości porto w przystępnym stylu spod tego szyldu ma wielu zwolenników.
4. Sandeman
Tą charakterystyczną ciemną sylwetkę „Dona” kojarzy chyba każdy. Wielu osobom pierwsze, co przychodzi do głowy, to właśnie ta marka, gdy myślą o porto. Ikoniczny wizerunek Dona stworzony w 1928 roku ( to nie żaden zorro – to postać z hiszpańskim kapeluszem i portugalską studencką peleryną ) na stałe wpisał się do świata porto. Ta ciemna sylwetka na żółtym tle autorstwa George’a Massiot-Brown’a to symbol Sandemana ( a przy okazji jeden z najbardziej znanych znaków firmowych w świecie alkoholi ), a od 1934 roku pojawia się on również na etykietach win. Sandeman marketingowo bije na głowę wielu, choć jego porto do ścisłej czołówki nie należą, aczkolwiek mogą się podobać i reprezentuję pewien uczciwy poziom. Ostatnio, dobre wrażenie zrobiło na mnie jego Vau Vintage Port 2011, które jest przyzwoicie wycenione w relacji do swojej jakości. Sandeman to dobrze działająca machina marketingowa, a sporo osób odwiedza go nie tylko w Vila Nova de Gaia, ale też w malowniczo położonej Quinta do Seixo w Douro. Przyjeżdżają tam całe autokarowe wycieczki i czasem może być bardziej tłoczno niż u innych producentów. Sam byłem w Quinta do Seixo dwa razy i trzeba przyznać, że widoki są naprawdę ładne z tej posiadłości, aczkolwiek dobrze przygotowany „winny turysta” znajdzie lepsze i o takich wam wkrótce opowiem. O Sandemanie i Quinta do Seixo wspomnę jeszcze niebawem w osobnym artykule, gdy będę pisać o samym Douro. Jeśli w świecie porto stawiacie pierwsze kroki, to śmiało możecie spróbować etykiet spod tego szyldu.
5. Ramos Pinto
Kolejne wrota raju dla miłośników porto otwierają się właśnie tutaj. Adriano Ramos Pinto to doskonała marka, której jakość najlepiej poznać na własnym podniebieniu. Doskonałe porto, ale tez wina wytrawne poddane degustacji w niezwykle klimatycznej sali, to przeżycie warte zachodu. Gdy dodatkowo weźmiemy pod uwagę niewygórowaną cenę za tasting 5 kieliszków, to owe miejsce jawi się jako niezwykle atrakcyjne. Do tego doskonała obsługa czyni degustację jeszcze bardziej fachową. Marka Ramos Pinto powstała w 1880 roku i ze swoimi winnicami w Douro Superior i Cima Corgo od lat jest wyznacznikiem jakości w świecie porto. Koniecznie trzeba spróbować.
6. Quevedo
Quevedo to marka mniej znana, ale uważam, że również warta uwagi. Rodzina Quevedo produkuje porto od ponad pięciu pokoleń, choć obecna firma została założona w 1993 roku. Ich portfolio obejmuje przyjemne, codzienne porto, jak i wytrawne douro. Do tego wytwarzają gin i wermut. Fajne wina, sporych rozmiarów i minimalistycznie urządzona przestrzeń degustacyjna zachęcają do odwiedzin. Projekt, który warto obserwować.
7. Real Companhia Velha
Real Companhia Velha to firma z długą tradycją, bo sięgającą 1756 roku, kiedy to na mocy królewskiego statutu króla Portugalii Józefa I oraz pod kierownictwem premiera Sebastião José de Carvalho e Melo ( znanego jako Markiz de Pombal ), utworzona została Stara Królewska Kompania. Do powstałego przedsięwzięcia przystąpiło wielu farmerów z Douro, także wpływowe osoby z Porto. Real Companhia Velha na podstawie specjalnego dokumentu utworzyła „Demarcação Pombalina da Região do Douro”, co oznaczało wydzielenie Doliny Douro jako odrębnego regionu produkcji i wprowadzenie określonych przez władzę regulacji dotyczących zasad produkcji i handlu winem. Od 1960 roku Real Companhia Velha jest zarządzana przez rodzinę Silva Reis, a sama firma posiada w Douro pięć quintas: Quinta das Carvalhas, Quinta de Cidrô, Quinta dos Aciprestes, Quinta do Casal da Granja, Quinta do Síbio produkując wzmacniane porto, jak i wina wytrawne. Przepiękną Quinta das Carvalhas odwiedziłem osobiście, o czym napiszę wkrótce wspominając też nieco więcej o samej Real Companhia Velha.
8. Graham’s
Kawałek dalej od nadbrzeża Vila Nova de Gaia znajduje się siedziba Graham’s – marki należącej do rodziny Symingtonów i od lat cieszącej się powszechnym uznaniem w świecie porto. Graham’s to firma założona w Porto w 1820 roku przez braci Williama i Johna Graham, a od 1970 roku nalży do wspomnianej rodziny Symington. Siedziba Graham’s jest świetnie urządzona i to prawdziwa świątynia porto. Ze swojego tarasu oferuje dodatkowo cudowny widok na Vila Nova de Gaia. Odbyłem tutaj wspaniałą degustację, o czym napiszę więcej w oddzielnym wpisie już niebawem. Warto też wiedzieć, że na miejscu możecie zakupić wszystkie etykiety poszczególnych marek należących do imperium Symingtonów.
To tylko kilka adresów godnych wzięcia pod uwagę planując swoją wizytę w Vila Nova de Gaia, która jest cudownym miejscem i jedynym w swoim rodzaju. Tutaj, w niewielkiej odległości od siebie, można skosztować wielu wybitnych porto i uświadomić sobie, jak wspaniałym i wielowymiarowym winem jest ten trunek. To właśnie tu można zakochać się w porto miłością na całe życie. Kto nie wierzy, niech sprawdzi sam.
